Najpopularniejsze formy zabezpieczenia
zobowiązań umownych
kaucja gwarancyjna
rodzaj zabezpieczenia realizowanego albo przez
wniesienie przez wykonawcę określonej kwoty pieniężnej na okres
realizacji umowy albo przez zatrzymanie przez inwestora części kwoty
należnej wykonawcy z każdej wystawianej przez niego faktury.
Kara umowna
Strony stosunku zobowiązaniowego mogą zastrzec w umowie,
iż w przypadku powstania szkody wynikłej z niewykonania lub
nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego, jej naprawienie
nastąpi poprzez zapłatę określonej sumy pieniężnej – kary umownej.
Weksel
Weksel może występować w dwóch formach: weksla
trasowanego albo weksla własnego. RóżnicE: w wekslu trasowanym wystawca
poleca zapłatę sumy wekslowej innej osobie (trasatowi), natomiast w
wekslu własnym sam wystawca zobowiązuje się do zapłaty sumy wekslowej.
Hipoteka
Hipoteka jest ograniczonym prawym rzeczowym, na mocy
którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez
względu na to, czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed
wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Do powstania
hipoteki niezbędny jest wpis w księdze wieczystej, który następuje na
wniosek właściciela nieruchomości, użytkownika wieczystego, osoby na
rzecz której wpis ma nastąpić albo wierzyciela, jeżeli przysługuje mu
prawo, które może być wpisane w księdze wieczystej.
Zastaw rejestrowy
Zastaw rejestrowy jest ograniczonym prawem rzeczowym
zabezpieczającym rzeczy ruchome oraz zbywalne prawa majątkowe. Zastawem
rejestrowym nie można zabezpieczyć nieruchomości (do tego służy
hipoteka). Do ustanowienia zastawu rejestrowego są wymagane: umowa w
formie pisemnej pod rygorem nieważności o ustanowienie tego zastawu
(umowa zastawnicza) między osobą uprawnioną do rozporządzania
przedmiotem zastawu (zastawcą) a wierzycielem (zastawnikiem) oraz wpis
do rejestru zastawów.
Przewłaszczenie na zabezpieczenie
Przewłaszczenie na zabezpieczenie występuje w dwóch
formach:
• dłużnik przenosi na wierzyciela własność swej rzeczy, a wierzyciel
zobowiązuje się do przeniesienia własności tej rzeczy z powrotem na
dłużnika po zaspokojeniu wierzytelności, często zobowiązując się do
korzystania z rzeczy w ograniczonym umową zakresie – do powrotnego
nabycia własności przez dłużnika konieczna jest dodatkowa umowa;
• dłużnik przenosi własność rzeczy ruchomej na wierzyciela pod warunkiem
rozwiązującym, którym jest zaspokojenie wierzytelności – z tą chwilą
własność rzeczy ruchomej automatycznie powraca do dłużnika.
Gwarancje bankowe lub ubezpieczeniowe należytego
(dobrego) wykonania umowy (kontraktu) (ang. Performance Bond,
Performance Guarantee)
Umowa gwarancji bankowej jest pisemnym zobowiązaniem
banku (gwaranta) do zapłaty tzw. sumy gwarancyjnej, drugiej osobie
(beneficjentowi gwarancji) w przypadku gdy inna osoba (zleceniodawca
gwarancji) nie wykonała na jej rzecz oznaczonego świadczenia, a także
gdy złoży ona gwarantowi żądanie zapłaty określonej treści i w
określonej formie oraz ewentualnie spełni inne wskazane w umowie
formalne przesłanki zapłaty.
Gwarancja wykonania
zobowiązań z tytułu rękojmi (ang. Guarantee
for Warranty Obligations).
Gwarancja ta udzielana jest przez wykonawcę na okres
trwania gwarancji lub rękojmi po zakończeniu i odbiorze obiektu lub prac
budowlanych do czasu wydania dokumentu potwierdzającego odbiór
ostateczny. Z reguły jest udzielana na okres od roku do 3 lat i równa
jest 2-3% wartości wykonanych prac, przy czym wartość gwarancji
najczęściej ulega znacznemu zmniejszeniu po upływie pierwszego roku od
daty końcowego odbioru. |